Bokeh: wat is het precies?
Je kunt bokeh voor oneindig veel verschillende typen shoots inzetten. Bijvoorbeeld bij portretfotografie: de onscherpe achtergrond geeft een aangenaam effect langs het gezicht, en maakt de beelden aantrekkelijker door een gevoel van diepte. Bokeh kan ook perfect worden gebruikt bij landschapsfoto’s, om een dromerig, zacht effect te creëren bij bomen, water of bergen. Bij het vastleggen van bijvoorbeeld bloemen, insecten of sieraden, kan bokeh de details van het onderwerp benadrukken en de aandacht van de kijker daarop vestigen.
Wat dacht je van bokeh bij straatfotografie? Het kan namelijk worden ingezet om afleidende elementen in een drukke, stedelijke omgeving te verzachten. Probeer dit vooral eens ‘s avonds of ‘s nachts: bokeh geeft een magische sfeer bij lichtbronnen als stadslichten, straatlantaarns of straks de kerstverlichting. De lichtpunten in de achtergrond krijgen vaak mooie bokeh vormen. Gebruik het effect ook eens bij je productfotografie: presenteer bijvoorbeeld sieraden of beautyproducten op een aantrekkelijke manier door ze scherp op de voorgrond te plaatsen en de achtergrond te vervagen.
Zo krijg je het bokeh effect
Het bereiken van dit prachtige effect is niet moeilijk, maar vraagt wel enige aandacht voor detail. Ik raad aan om altijd de juiste lens te kiezen: niet alle exemplaren zijn gelijk wanneer het om bokeh gaat. Een lens met een grote maximale diafragma-opening (zoals f/1.4 of f/1.8) is ideaal omdat ze meer licht binnenlaten en een smallere scherptediepte creëren.
Stel je diafragma in op de laagste f-waarde die je lens biedt. Dit zal de scherptediepte beperken en meer bokeh creëren.
Het is ook aan te raden om de juiste achtergrond te kiezen: een egale, onscherp gekleurde backdrop werkt hierbij het beste. Bijvoorbeeld een veld met bloemen, kerstverlichting of een wazige zonsondergang. Of de mooie pastels in The Playground natuurlijk. Plaats je onderwerp dichter bij de camera dan de achtergrond. Dit vergroot het verschil in afstand en versterkt het effect. Als je lichtbronnen in de achtergrond hebt, zoals straatverlichting, zullen deze mooie bokeh vormen creëren.
Ik adviseer om lekker te gaan experimenteren met verschillende lichtbronnen voor onverwachte, unieke effecten. Als je camera handmatige focusinstellingen heeft, kun je deze gebruiken om het onderwerp scherp te stellen terwijl je de achtergrond onscherp houdt. Gebruik tot slot een prime lens: deze hebben vaak een grotere diafragma-opening en zijn geweldig voor bokeh effecten. Ze hebben echter geen zoomfunctie, dus je moet je fysiek dichterbij of verder van je onderwerp bewegen.
Onderzoek naar het bokeh effect
De aantrekkingskracht van bokeh in de fotografie wordt al langere tijd onderzocht. Een artikel gepubliceerd in het tijdschrift “Perception” toonde aan dat onscherpe achtergronden met bokeh-effect de aandacht van kijkers trekken en als aangenamer worden beoordeeld dan scherpe achtergronden.
Een ander onderzoek, uitgevoerd aan de Harvard University, onderzocht de neurowetenschappelijke aspecten van bokeh en hoe ons brein reageert op onscherpe gebieden in foto’s. Dit onderzoek benadrukte het emotionele en esthetische belang van bokeh in fotografie.
Nu je weet wat bokeh is, hoe je het zelf bereikt én bovendien de wetenschappelijke achtergrond van het bokeh effect kent, daag ik je uit om aan de slag te gaan. Dit kan natuurlijk buiten, maar ook in onze daglicht studio’s! Je kunt zelf helemaal losgaan om het gewenste effect te bereiken. Ik zou je aanraden om zelf een aantal lichtbronnen mee te nemen: denk bijvoorbeeld aan een lichtsnoer of zelfs kaarsen of waxinelichtjes. Ook reflecties in een spiegel of zonlicht kunnen fantastisch werken.
